Zaandijk Bouwt! De Bannehoven
Door: Albert Groothuizen
Nieuwbouw De Bannehoven, een lange aanloop
In maart 2022 gaat de eerste paal de grond in voor de bouw van De Bannehoven in Rooswijk Noord. Dat is lang nadat het nieuwbouwproject op de planning stond om gebouwd te worden.
Verhuizing stadhuis
Aan het begin van deze eeuw ontstond het idee om het centrum van Zaandam te vernieuwen. Onderdeel daarvan was het concentreren van voorzieningen, zoals een bioscoop, culturele voorzieningen, een groot hotel en het stadhuis. En zo geschiedde. In 2012 verhuisde het stadhuis van Rooswijk Noord naar Zaandam. Het terrein waar eens het stadhuis De Bannehof had gestaan, kwam daarmee vrij als ontwikkellocatie.
Selectie ontwikkelaar
Reeds in 2007 startte de gemeente de (voor)selectieprocedure voor een ontwikkelaar van de nieuwbouw. De eisen:
– een koopsom van minimaal 7 miljoen euro voor een leeg stadhuis, met de nodige asbest en voor sloop beschikbaar in 2010
– minimaal 150 nieuwe woningen bouwen, waarvan 30% sociale huur
– na de voorselectie door de gemeente volgt een ‘referendum’ waarbij de bewoners van Rooswijk kunnen kiezen uit vijf plannen.
Wijkreferendum
In 2008/2009 presenteerden vijf voorgeselecteerde ontwikkelcombinaties zich aan de bewoners van Rooswijk. Veruit de meeste stemmen gingen uit naar een plan van architect Van Winden. Na de onderhandelingen met de gemeente werd in 2011 het contract gesloten. Het persbericht uit die tijd met een afbeelding van het ontwerp:
“De ontwikkelcombinatie Heijmans/ZVH herontwikkelt het terrein van het voormalige gemeentehuis en het aangrenzende parkeerterrein aan de Bannehof in Zaandijk tot woningbouwlocatie. Er is een mix voorzien van 180 appartementen en eengezinswoningen, waarvan 150 koopwoningen.
Zaanstad neemt medio november een nieuw stadhuis in het centrum van Zaandam in gebruik. Het oude gebouw – in de jaren zeventig gebouwd bij de samenvoeging van zeven gemeenten tot Zaanstad – wordt direct gesloopt. Na de sloop krijgt het gebied een tijdelijke inrichting. Heijmans Vastgoed gaat in het nieuwe hart van Rooswijk pas bouwen als zestig tot zeventig procent van de in fases geplande woningen is verkocht. Afronding van de bouw is voorzien in 2017. De keuze voor Heijmans/ZVH is de uitkomst van een wijkreferendum.”
Financiële crisis
In 2011 was de financiële crisis volop gaande en bereikte langzaam ook de vastgoedwereld. De koop en verkoop van woningen stagneerden en woningcorporaties kwamen in problemen, met het bijna-faillissement van Vestia als dieptepunt. De oplevering van een leeg stadhuis was fors vertraagd omdat de nieuwbouw van het stadhuis in Zaandam veel langer duurde dan gepland. Voor de commercieel ontwikkelende aannemer Heijmans en corporatie ZVH was de ontwikkelpositie van de Bannehof daardoor een groot risico geworden. Niet zo verwonderlijk dus dat het koopcontract voor het stadhuis werd ontbonden en de nieuwbouwplannen in de spreekwoordelijke la verdwenen.
Nieuwe ontwikkelaar
De gemeente besloot in 2013 om het stadhuis zelf te slopen en het terrein tijdelijk in te richten met groen en speelvoorzieningen.
Bijna stilzwijgend werd een nieuwe selectie uitgeschreven waarbij geïnteresseerde ontwikkelaars hun visie op het gebied konden presenteren aan de gemeente. Voor de bewoners van Rooswijk was er geen beslissende rol meer weggelegd in de procedure.
Eind 2017 werd de ontwikkelcombinatie BPD (Bouwfonds) en EME (aannemersbedrijven van der Gragt en Tervoort) door de gemeente gekozen voor de ontwikkeling en realisatie van 153 woningen op basis van het ontwerp ‘De Bannehoven’ van Heren 5 Architecten, RROG Stedenbouw & Landschap en Hiensch.
Onderdeel van de selectie was wel een communicatietraject met omwonenden en belanghebbenden. In dit traject werd onder meer een keuze gemaakt voor de inrichting van het vrije (recreatieve) gebied tussen de brug naar de Oud Heinstraat en het Saenredamcollege. Er werd ook gekozen om de drie hoven met laagbouw te vernoemen naar vrouwelijke muzikanten: Nina Simone, Amy Winehouse en Joni Mitchell. Dit kreeg de voorkeur boven de namen van mannelijke muzikanten: Herman Brood, André Hazes en Ramses Shaffy. Uiteindelijk is -als een soort van compromis- door Zaanstad definitief gekozen voor: Herman Broodhof, Nina Simonehof en Ramses Shaffyhof.
Naar verwachting zullen de eerste woningen in de loop van 2023 worden opgeleverd en
zal Zaandijk -na een lange aanloop- 153 woonadressen rijker worden.