Zaandijk Tuiniert!

Door: Onze Verslagdoener

In Oud Rooswijk, achter de begraafplaats, langs het spoor en omgeven door het water van de Gammersloot ligt het tuinencomplex van Tuinvereniging ‘Zaandijk’.  De tuinvereniging is opgericht in 1938. Op 22 november (redactie: een dinsdag) om precies te zijn, zo staat op het bord boven de markante ingang aan de Oud Heinstraat. De aanstaande open dag met Herfstmarkt*) van de vereniging wekt mijn nieuwsgierigheid en is een mooie aanleiding om eens op het complex rond te kijken. Op tuinnummer 5 ontmoet ik aan het einde van de middag Co Friemann, die druk bezig is om zijn tuin onkruidvrij te schoffelen.

Anders dan zijn Duits klinkende achternaam misschien doet vermoeden is Co Friemann een geboren en getogen Zaankanter. Geboren in Krommenie woont hij al 36 jaar met zijn vrouw Ingrid in Zaandijk. “Op loopafstand van mijn tuin, in een beregezellige straat in Oud Rooswijk.” In welke straat wil Co niet kwijt. “Want na dit interview komen er natuurlijk horden fans naar mijn huis kijken. En we zijn in de straat heel erg gesteld op onze rust en privacy”, zegt Co lachend met een vette knipoog.

Co werkt zijn hele leven op kantoor. Jarenlang in de luchtvaartbranche en sinds een aantal jaren in de “finance en facility” bij een farmaceutisch bedrijf in Zaandam. Zodra hij de deur van het kantoor achter zich sluit, gaat hij ‘naar buiten’. ”Ja, ik ben het liefst buiten in de natuur. Tuinieren, windsurfen, fietsen en lekker bezig zijn in mijn zomerhuisje in de Heemskerker duinen. Heerlijk! En als mijn tuin in winterslaap is, ben ik als Trainerscoördinator en commissaris Technische Commissie actief op het ijs voor de Schaatstrainingsgroep (STG) Zaanstreek.
Naast onder meer het geven van schaatstrainingen voor de jeugd van 7 tot 12 jaar op de kunstijsbaan in Haarlem is Co, namens STG, in gesprek met de regionale overheden over het realiseren van een 400 meter skeelerbaan in de regio. “Daar gaat het hele jaar door veel tijd in zitten. Zo’n skeelerbaan is er niet zo een-twee-drie, heb ik gemerkt. Het liefst hebben we natuurlijk een baan in de Zaanstreek, maar de kans daarop is wel heel klein. Door de zachte winters met weinig natuurijs is skeeleren echt ‘hot’ geworden bij vooral de jeugd. Zo’n skeelerbaan zal daarom zeker in een behoefte voorzien en moet er komen, vind ik. Maar ja, de ambtelijke molens…”

Co begon met tuinieren op de volkstuinen van Nut & Genoegen in Zaandam. “Maar toen mijn kinderen werden geboren, ben ik daarmee gestopt. Een aantal jaren  geleden, de kinderen waren de deur uit, ben ik eens gaan kijken op het complex van de tuinvereniging ‘Zaandijk’. Het bloed kruipt, nietwaar. Op een open dag heb ik mij aangemeld en al snel kreeg ik een tuin. Deze lag pal achter de begraafplaats en de mooie, maar hoge bomen hielden veel zon tegen. Op de ‘tuinruillijst’ heb ik toen aangegeven dat ik interesse had in een andere tuin en sinds twee jaar zit ik hier aan de noordkant met 160 m2 grond volop in het zonnetje. Trouwens ook tot tevredenheid van mijn schoonmoeder, want die zit hier regelmatig heerlijk met haar vriendinnen te genieten. Een multifunctionele tuin dus.”
Op zijn tuin teelt Co diverse groenten, waar onder grote glimmend paarse aubergines. Er staan een aantal fruitbomen en in een kas hangen tomaten naar rood te rijpen. “Het was helaas geen goed jaar, veel te nat. Slakken hebben zich volop te goed gedaan aan de planten en luis in de kas zorgde ervoor dat ik mijn plantjes in de compost-kliko kon gooien. Ook mijn laatste ‘probeersel’, een uiensoort die tot wel acht kilo zwaar zou kunnen worden, gaat het helaas niet worden.“ Co wijst mij op een eenzaam treurend, armetierig staand sprietje aan de zijkant van zijn tuin. “Het is overigens wel een mooi verhaal, vervolgt Co. “Ik heb hier op de tuin de zaden van die mega-ui uitgedeeld en er een wedstrijd van gemaakt ‘Wie heeft de grootste?’ Binnenkort gaan we de uienoogst meten en wegen.”

Het tuinencomplex telt 40 tuinen, waarin mannen en vrouwen uit verschillende landen spitten, zaaien, wieden en oogsten. “Je hoort op het complex allerlei talen: Italiaans, Turks, Portugees, Surinaams en sinds kort zelfs ook Syrisch. Het is hier net een multicultureel  dorp. En het gaat allemaal prima samen. Als iemand vanwege fysieke ongemak hulp nodig heeft, steken we de handen uit de mouwen om de buurman of -vrouw te helpen met bijvoorbeeld grond kruien en de tuin onkruidvrij maken. En een aantal keren per jaar zorgen we gezellig met z’n allen dat het algemene deel van het complex er weer netjes, schoon en verzorgd uitziet.”

Co kijkt verschrikt op zijn horloge. ”Het is al half zes en ik moet naar huis. Voor Ingrid en mijzelf lekker paksoi klaarmaken. Heerlijk en uit eigen tuin!..”

Bij het verlaten van het complex schiet in mijn gedachten: Zolang je je tuin onkruidvrij houdt, gaat het samen leven dus probleemloos. In gedachten bedank ik ‘naturmensch’ Co Friemann voor deze wijze levensles.

*) Zaterdag 18 september 2021 is er een Herfstmarkt bij Tuinvereniging ‘Zaandijk’. Van 10:00 uur tot 15:00 uur kunnen belangstellenden een kijkje nemen op het complex aan de Oud Heinstraat. Er is van alles te koop: bloemen, (ingemaakte) producten van de tuin, zaden, stekken en (kamer)planten. De imker laat op veilige manier zien hoe het toegaat in de bijenkast. Er is koffie, thee en gebak. Kortom, een leuke gelegenheid om kennis te maken met tuinieren en te genieten van de tuinen in herfsttooi.