Vier vrouwen en een winkel
Het renovatietraject van de karakteristieke Rode Buurt is zo goed als afgerond. Na zo’n twee jaar aan verbouwactiviteiten wonen en leven er weer jonge en oudere Zaandijkers en ‘beutenleu’ in de 100-jarige buurt. Ook voor zo’n tiental oud-bewoners is het lange wachten beloond met een prachtige nieuwe gasloze en energiezuinige woning. Een aantal woont zelfs weer in hun eigen vertrouwde straat. Na de zomer wordt begonnen met de sloop en nieuwbouw van woningen in de Domela Nieuwenhuisstraat.
De Rode Buurt werd in de jaren ’20 van de vorige eeuw in opdracht van de toenmalige woningbouwvereniging ‘Zaandijk’ gebouwd. Het ontwerp van de woningen, voor arbeidersbegrippen ‘rijk’ vormgegeven, was van de hand van het Amsterdamse architectenduo Zeeger Gulden en Melle Geldmaker. In 1921 werden de eerste van 75 woningen én een winkelpand feestelijk in gebruik genomen.
Woningbouwcorporatie Parteon heeft haar woningen gerenoveerd en geïnnoveerd, naar ontwerp van Hooyschuur Architecten uit Wormerveer, met respect en historisch besef voor de ‘rijke’ vormgeving van Gulden en Geldmaker. Hierdoor vertelt de buurt het verhaal van het verleden, maar gaat ook een duurzame toekomst tegemoet. Het aangezicht van de huizen aan de voorzijde is (weer) overeenkomstig het ontwerp van het voormalige architectenduo. Ook het winkelpand op de hoek van de Karl Marxstraat en de Goeman Borgesiusstraat heeft zijn oude ‘etalage-erkers’ weer terug. Weliswaar zijn de kozijnen niet meer van hout, is het enkelglas nu HR++ en is de kolenkachel vervangen door vloerverwarming, maar wie nu door de Rode Buurt wandelt waant zich terug in de jaren ’20.
Sinds het promofilmpje van de Staatsloterij (met Lee Towers) is het winkelpand ‘op de hoek’ wereldberoemd in Zaandijk e.o. Tot 1 september 2023 bestierde Gerda Swart daar haar buurtwinkeltje, GBS De Rode Buurt genaamd. De winkel had een belangrijke buurtfunctie. Van jong tot oud kwam over de drempel, niet alleen als klant maar ook voor een praatje, een sappige roddel, iets mede te delen of te horen. Bij vertrek wenste Gerda dat “dat nog jaren zo zal blijven. Niet voor mij, want ik verhuis naar Zaandam, maar voor de nieuwe bewoners van straks weer een vernieuwde buurt.” Welnu, Gerda’s wens gaat uitkomen!..
Elders in Oud Zaandijk bestierde een andere vrouw ook zo’n ‘zoete-inval-winkel’: Anneke Stemers van Chocolaterie De Cacaoboom aan de Lagedijk. Na 10 jaar in de bonbons, en koffie/thee, ijs en de lekkerste truffels in de omtrek, besloot zij van haar welverdiende ‘oude dag’ te gaan genieten. Anneke: “Omdat het huurcontract voor de Lagedijk zou aflopen, ben ik vanaf de eerste renovatieplannen van Parteon in mijn hoofd bezig geweest om de chocolaterie te verhuizen naar de Rode Buurt. Maar ja, de tijd schreed voort en nu is de tijd gekomen voor wat anders. Dat De Cacaoboom als ontmoetingsplek voor heel veel omwonenden zou gaan verdwijnen, bleef echter aan mij knagen. Toeval of niet, plotseling kwamen twee jonge vrouwen, Rita en Nora, als een heel mooi en lang gewenst cadeau op mijn pad. Zij gaan De Cacaoboom voortzetten in het vernieuwde winkelpand in de Rode Buurt.”
Rita en Nora zijn twee jonge vrouwen die elkaar leren kennen op de werkvloer in de zorg. Rita: “Wat begon als een collegiale band, is uitgegroeid tot een hechte vriendschap. Tijdens een van hun vele koffiedates ontstaat het idee om zelf een onderneming te starten, met lekkere koffie als uitgangspunt. Naast onze intensieve kantoorbaan leek het ons tof om iets luchtigs te doen. Daarbij zijn we ook dol op koffie”.
Nora komt een Facebookbericht van Anneke tegen, waarin de Cacaoboom-eigenaresse een oproep doet om een opvolger te vinden. Als Nora langsgaat bij Anneke, ontdekt ze dat het pand al een nieuwe bestemming heeft gekregen. Tegelijkertijd ontdekt ze haar favoriete nieuwe plek in de Zaanstreek. “De bonbons zijn heerlijk en er hing een leuke sfeer, dus sindsdien kwam ik vaker koffiedrinken bij De Cacaoboom.”
Tijdens Annekes laatste weken als eigenaresse van De Cacaoboom, wordt Nora een nieuwe vaste klant. Langzamerhand raakt Nora steeds enthousiaster over het idee van een eigen chocolaterie en een doorstart van De Cacaoboom. “Ook Rita reageerde gelukkig positief op de plannen.”
Rita en Nora hebben allebei twee dagen stagegelopen bij Anneke. “Ik heb alle bonbons geproefd en ik weet niet hoe ik daarvan af ga blijven als ik binnenkort in de winkel sta,’ lacht Rita. “Dat gaf mij de bevestiging dat ik achter de producten sta; ik zie mezelf deze chocolade verkopen.”
Anneke heeft met de Cacaoboom een gezellige ontmoetingsplek gecreëerd, volgens Rita en Nora. Dat hopen zij zo te houden. “We willen ook een huiskamer zijn voor de wijk; een plek om contacten te maken en mensen te verbinden.”
De Cacaoboom verhuist naar Goeman Borgesiusstraat 1 in Zaandijk. Op 1 september zullen de deuren naar verwachting open gaan. In grote lijnen behouden Rita en Nora het concept van Anneke, alleen gaan zij zich meer richten op koffie, ijsdrankjes en het populaire matcha, een groene theepoeder afkomstig uit Japan.
Over 100 jaar Rode Buurt is eerder een artikel verschenen ‘Zaandijk Bouwt!’. En meer over het renovatietraject in woord en beeld kunt u lezen in ‘Zaandijk Verandert!’.
Bronnen: De Orkaan en De Cacaoboom