Zaandijk Woont! Verhulststraat 10
Door: Peter Dekker
We zijn op bezoek op de Johannes Verhulststraat bij nummer 10. Op dit adres in Nieuw-Rooswijk wonen Wilma Vloon en haar partner Nico Kuijper in een mooie woning met een geweldig uitzicht over het Guisveld. Dat Wilma en Nico in de Componistenwijk wonen is zeker geen toeval, want muziek en de muziekvereniging(en) zijn een belangrijk onderdeel van hun sociale leven. Door een haastige spoedklus kan Nico niet aanwezig zijn bij het gesprek over wonen in ons dorp Zaandijk. “Maar met een gerust hart laat hij het aan mij over hoor”, steekt Wilma met een glimlach van wal.
Eind vorige eeuw woonden Wilma en Nico in de Westerwatering in Koog aan de Zaan. Maar omdat ze een paar keer in de week naar Zaandijk fietste, dachten ze er al langer over iets in Zaandijk te zoeken. Wilma vertelt dat ze vroeger, tijdens haar studie, ook al in Zaandijk had gewoond, in een ‘goedjaarsend’ achter de woning van Gerrit Kabel (Lagedijk 60). “Ik kende Zaandijk natuurlijk al een beetje. Door Zaandijks Fanfare Corps (ZFC) -waarover later meer- en de jaarlijkse collectes voor de vereniging kwam je overal. Ik had al een paar keer iets gezien dat me wel wat leek.”
Tijdens een zo’n collecte ontdekte ze dat de woning die ze nu bewonen, te koop stond. Vooral de schitterende plek was een belangrijke factor bij de beslissing om voor dit huis te kiezen. “Elke dag is het uitzicht anders, er gebeurt van alles in het veld. Je krijgt vanzelf meer oog voor de natuur en ik word ook steeds beter in het herkennen van vogels. Grappig is wel dat het een hele tijd duurde voordat ik het weidemolentje dat hier schuin tegenover staat, in de gaten had.”
“De buurt is ook heel fijn. Er wonen hier veel verschillende mensen. In het begin was het een beetje de kat uit de boom kijken, maar de mensen zijn op een goede manier bij elkaar betrokken. Ze letten op elkaar en elkaars spullen, maar niet op een opdringerige manier. We zorgen voor huis en dieren van de buren, maar letten ook op of er niemand van de radar verdwijnt, dat soort dingen. Ondanks dat het wat beter gesitueerde huizen zijn is dit geen ‘sjieke’ buurt. Er woont hier geen ‘oud geld’.”
Een paar jaar geleden hebben Wilma en Nico hun huis helemaal energieneutraal laten maken. Alle benodigde energie wordt zelf opgewekt en het overschot wordt teruggeleverd aan het net of juist afgenomen in de winter. Deze aanpak was destijds zo vooruitstrevend dat kranten, radio en televisie er aandacht aan hebben besteed.
Veel mensen zullen Wilma kennen van onze plaatselijke fanfare, waarin ze hoorn speelt en waarvan ze lange tijd voorzitter is geweest. Wilma is al lid van deze vereniging sinds haar tiende en vervult al bestuursfuncties vanaf haar zeventiende. “Ik ben in 1970 bij ZFC terechtgekomen door mijn vader Wim, van oorsprong Zaandijker en lid van ZFC geworden in 1943. Hij nam mij en mijn zusje mee naar een open ZFC-dag bij Cacao De Zaan. Ik heb me aangemeld als leerling in de periode dat ZFC begon met het professionaliseren van de opleiding. Tot die tijd was het gebruikelijk dat nieuwe leden onder de hoede werden genomen door een van de leden van het orkest. Maar ZFC had bedacht dat het beter was om daar professionele docenten voor aan te stellen. Ik heb les gehad van meneer Schrijvershof op ‘klein-koper’ en meneer De Maeschalk leerde mij saxofoon spelen. Na mijn opleiding was ik geen leerling meer, werd ik als lid erkend en mocht ik in het groot orkest mijn partij meeblazen. Dat was in 1972.”
Wilma is altijd lid gebleven. Ook in de twee jaar dat ze in Enschede studeerde en werkte. In die tijd ging ze elke week heen en weer naar Zaandijk voor de repetitie. Gevraagd naar de functie en het belang van ZFC stellen we vast dat er veel veranderd is. “Vroeger kwam ZFC bij zo’n beetje alle activiteiten in het dorp opdraven. Daar is helaas niet veel van over. Alleen bij de dodenherdenking op 4 mei zijn we er altijd bij, want daar hechten we veel waarde aan.”
Een vereniging als ZFC (www.zfc-zaandijk.nl) is ook belangrijk omdat muziek zo’n positieve invloed heeft op de ontwikkeling van mensen. Dat is sowieso één van de belangrijke drijfveren van Wilma: mensen de mogelijkheid bieden zich te ontwikkelen, beter te worden. Zo stond en staat ze in haar werk en zo zit ze er in bij ZFC. “Kinderen -maar ook volwassenen- iets van een muzikale basis meegeven en de kans bieden om er iets mee te doen. We denker er nu over na om weer wat meer naar buiten te treden in wisselende bezettingen. Dus niet alleen het hele orkest, maar ook in kleinere ensembles, zodat we weer wat zichtbaarder zijn in Zaandijk.”
Doordat Wilma in de loop der jaren een heel groot netwerk heeft opgebouwd is ze in staat veel te organiseren. ZFC is naast een muziekvereniging ook een muziekschool en Wilma is nu zelf verantwoordelijk voor de opleiding. Ze regelt de lessen en organiseert, in samenwerking met docenten en bestuur, activiteiten om de zichtbaarheid van de vereniging te vergroten. “ZFC organiseert ook dit jaar weer een aantal workshops en we zijn in overleg met basisscholen om muzieklessen te geven die onderdeel van het vaste lesaanbod moeten worden.”
Naast haar bestuurlijke werk voor ZFC is Wilma de oprichter en voorzitter van OrkestZ, een samenwerkingsverband van (bijna) alle orkesten in de Zaanstreek. “Je kunt natuurlijk voor je eigen cluppie in gesprek gaan met de gemeente, maar het is veel sterker om dat met zoveel mogelijk verenigingen gezamenlijk te doen. En naast gesprekspartner voor de overheid, is OrkestZ ook organisator van workshops en concerten.”
Wilma wilde ook graag nog iets nuttigs voor de samenleving doen naast de muziek. “Ik had nog wat tijd over en heb me als vrijwilliger aangemeld bij de voedselbank. Inmiddels ben ik daar ook secretaris. Maar dat is vooral administratief hoor, ik doe daar verder geen projecten of zo”, zegt ze bescheiden verontschuldigend.
Het moge duidelijk zijn, Wilma is een energieke veeldoenster die ervan houdt dingen te bedenken en in gang te zetten.
Tenslotte vragen we Wilma om Zaandijk en de Zaandijkers te karakteriseren. “Zaankanters en dus ook Zaandijkers zijn over het algemeen rustige mensen, maar ik mis wel een beetje de positiviteit”, zegt ze. En verder: “Ik ken natuurlijk ook dat romantische beeld van het oude Zaandijk en heb ook nog wel die oude Zaandijkers gekend, de wat mopperige mannen en vrouwen die veel klagen, maar ondertussen wel keihard werken voor de club. Maar we moeten ook de realiteit onder ogen zien: Zaandijk is inmiddels natuurlijk ook gewoon een onderdeel van de metropool Amsterdam.”