Skip to content Skip to left sidebar Skip to right sidebar Skip to footer

Zaandijk Woont! Witte Veerstraat 20

Door: Onze Verslaggeefster

Enige tijd geleden sprak ik Anneke Keijzer, die in de Witte Veerstraat stond te kijken naar de laatste renovatiewerkzaamheden aan het huis van haar ouders. Ik vroeg of een van haar ouders het leuk zou vinden voor deze rubriek geïnterviewd te worden. “Vast wel. Ik vraag het ze binnenkort, als alle drukte achter de rug is”.
Er ging door omstandigheden enige tijd overheen, maar op een dinsdagavond word ik hartelijk ontvangen door Leo en Tiny Keijzer. Ik beloof mijnheer Keijzer (88) dat ik het niet te lang zal maken, want het Nederlandse voetbalelftal speelt vanavond.

U komt uit Zutphen. Hoe bent u in de Zaanstreek terechtgekomen?
“Ik kom uit een gezin met vijf kinderen, waarvan er één is geboren tijdens het bombardement van Zutphen in de Tweede Wereldoorlog. Zutphen is toen zwaar getroffen. Wij woonden aan de ‘andere kant’ van de IJssel, de kant van Apeldoorn, waar de inslagen goed te horen waren. Tijdens een bombardement van de brug is mijn broer geboren. Ik was er bij, we zaten in de schuilkelder en ik vond het een heel avontuur.
Ik was 13 toen we naar Zaandijk verhuisden. Mijn vader was bedrijfsleider bij een grote papierwarenfabriek in Zutphen. Hij moest iedere dag een brug over om bij zijn werk te komen. Dat was tijdens de oorlog levensgevaarlijk, want er waren dus steeds bombardementen en de Grüne Polizei hield de wacht bij de brug. Toen aan het eind van de oorlog ook nog een munitietrein bij die brug gebombardeerd werd was voor mijn vader de maat vol. Maar het was voor hem óf iedere dag de brug over óf ontslag. Het werd dus ontslag. Hij heeft die beslissing nog aangevochten, kreeg ook gelijk en mocht ook nog terugkomen, maar toen was het voor mijn vader over en moest hij op zoek naar een nieuwe betrekking. Via een vertegenwoordiger kwam hij in contact met de eigenaar van papierfabriek Haan in Zaandijk en hij kreeg hier een baan als bedrijfsleider. Hij kon aanvankelijk geen huis vinden, want ook toen was er woningnood. Twee jaar lang heeft hij toen gelogeerd bij een kennis en een familielid en ging hij in het weekend naar huis. Maar heen en weer reizen vanuit Zutphen naar de Zaan was natuurlijk op de lange duur niet meer te doen. Toen kwamen ze op het idee de kantoren bij het bedrijfspand op de Schans* in Oud Zaandijk ‘om de Noord’ te verbouwen tot woonhuis. En daar zijn we toen gaan wonen.”

Voelde u zich gelijk thuis in uw nieuwe omgeving?
“Helemaal niet! Ik had het in Zutphen enorm naar mijn zin, ondanks de oorlog. Ik had mijn vrienden daar, we woonden mooi, ik had daar alle vrijheid. Ik vond het hier in De Zaan een zooitje. De slootjes en de Zaan stonken, in tegenstelling tot de IJssel. Ik was een echt buitenkind en ging graag naar het zwembad. Maar hier had je het Zaandijker ‘prutbad’. En de stijfselfabriek stonk enorm. Van de cacaolucht heb ik minder last gehad. Nee, ik vond het hier echt helemaal niks. Het werd pas wat leuker toen ik naar de middelbare school ging. Dat was de mulo aan de Guisweg. Iedereen was nieuw in de klas, dus iedereen begon als het ware opnieuw. Toen kreeg ik meer vrienden.
Ik sprak zo plat als de pest. Toch heb ik daar geen last mee gehad. Mijn zus wel.  Wij waren gewend de meester ‘meneer’ te noemen, maar als ze meester Van Klaveren zo aansprak werd ze door de klas uitgelachen. En denk maar niet dat de meester haar dan hielp. Hij zat haar net zo goed uit te lachen als de rest. En toen hij haar ook nog een tik gaf, pikte mijn vader dat niet. Hij ging verhaal halen: “Als je dat nog een keer doet, sla ik je kop eraf!”, zei hij. En dat hielp.”

Wat ging u na de mulo doen?
“Ik heb eerst bij een verzekeringsmaatschappij gewerkt, als jongste bediende. Een dooie boel, niks aan. Toen ben ik in dienst gegaan en daarna ben ik bij mijn vader gaan werken. Hij had inmiddels Haan overgenomen en het bedrijf tot Keijzer Papier omgedoopt. Daar heb ik tot mijn 61e gewerkt.

Keijzer Papier in de Molenbuurt aan de Schans

We bedrukten en verhandelden voornamelijk rollen cadeaupapier en papieren zakken. Keijzer Papier is tot 1979 gevestigd geweest op de Schans -vanaf de 60’er jaren een van de straten in de Molenbuurt* – en is daarna verhuisd naar het industrieterrein in Wormerveer. Twee jaar geleden is het bedrijf overgenomen. Ik weet niet hoe het nu heet.”

Voelde u zich op een gegeven moment wel Zaandijker?
“Ja, want ik moest wel. We zijn nog wel eens terug geweest naar Zutphen, maar na een jaar of wat had ik daar ook niets meer te zoeken. Daar veranderde ook alles. Er is trouwens, doordat wij uit Zutphen kwamen, nog wel jarenlang een uitwisseling geweest tussen voetbalelftallen van ZVV Zaandijk en ZVV De Hoven. Dat kwam door het contact dat mijn vader kreeg met Dirk Ligtvoet van de Zaandijkse voetbalclub. Toen ontstond dat idee. Zelf ben ik trouwens alleen tijdens de laatste uitwisseling als leider mee geweest.”

Vond u de mensen hier stug?
“Nee, dat niet. Maar de mensen hielpen elkaar hier minder dan in Zutphen. Hier ging het al meer om geld, er was minder gemeenschapszin. Maar later ervoer ik dat anders. Ik ben uiteindelijk goed ingeburgerd. Ik zou nu niet meer terug willen, nu heb ik hier alles.”

Bijvoorbeeld uw vrouw Tiny. Hoe heeft u haar ontmoet?
“Bij het dansen in De Soos in Krommenie. Dat gaf nog veel problemen, want ik was niet katholiek en Tiny wel. Wij hadden thuis geen geloof. Daar hadden mijn schoonouders het moeilijk mee. Ook omdat mijn oudste zwager met een niet-katholiek meisje moest trouwen, omdat ze een kind verwachtten. Later is dat wel goed gekomen. Toen heeft mijn schoonvader wel eens gezegd: “Als ik het over kon doen, deed ik het anders.” We konden het namelijk goed met elkaar vinden.
Na ons trouwen konden we een klein huisje bij het bedrijf van mijn vader krijgen. Daar hebben we tot 1966 gewoond. We zijn toen verhuisd naar ons huidige adres. Ons oude huis werd onbewoonbaar verklaard. Het nieuwe huis was een verademing, al die ruimte!”

Hoe bent u aan dit huis gekomen?
“Het is een huurwoning. Eerst woonde hier Ab Lust. Hij wilde eigenlijk woningruil met een collega doen, maar dat was niet volgens de regels van de woningbouwvereniging. Wij hadden dringend een andere woning nodig, met een peuter (zoon Frank) en een tweede op komst (dochter Anneke). Uiteindelijk kregen we de woning in 1966. We gingen er dus flink op vooruit qua ruimte. En dit voorjaar is alles gerenoveerd en geïsoleerd. Prachtig! We hebben hier altijd met plezier gewoond en hebben ook altijd met veel buren contact gehad. Toen de kinderen klein waren was het een kinderrijke buurt. Onze kinderen speelden altijd met andere kinderen op straat. Vroeger hadden we hier straatfeesten. Die waren heel leuk. Dan versierden we de hele straat, zetten we partytenten neer. Maar de laatste jaren wordt dat niet meer gedaan. Het is een beetje doodgebloed.
Ik heb nog tien jaar met mijn buurman Dirk de Bruijn samen een stukje land aan de andere kant van de Provinciale weg gehuurd. Daar hielden we kippen en konijnen. We verkochten de eieren. Van de opbrengst betaalden we zo’n beetje de huur. En ik had ook postduiven. Ik ben altijd een dierenliefhebber geweest en mijn kinderen ook. Toen de buurman verhuisde zijn we met dat landje gestopt. Maar toen de oude huisjes bij onze fabriek gesloopt werden, kwam er ruimte vrij om op die plek kippen en duiven te houden. Dat heb ik nog jarenlang volgehouden.”

De voetbalwedstrijd is inmiddels begonnen, maar mijnheer Keijzer wil nog wel een laatste anekdote kwijt.
“We hadden een machine voor het bedrukken van draagtassen gekocht. Daar werkte ik mee. Toen kreeg ik via een monteur van een ander bedrijf de vraag of ik in Australië drie maanden instructie wilde geven over die specifieke machine. Ze hadden er namelijk nogal moeite mee. En misschien kon ik daar dan blijven. Maar daar heb ik geen seconde over na hoeven denken. Ik ben namelijk niet zo avontuurlijk en … Zaandijk.”

En daarmee sluiten we ons gesprek af, in de hoop dat het Nederlands elftal wint*.

*) De Schans was een ‘buurtschapje’ (ook Wiesbaden), gelegen in wat nu heet de Molenbuurt in Oud Zaandijk ‘om de Noord’.
*) Redactie: Het Nederlands elftal wint die avond van Wales met 3-2